Yüksekte çalışma birçok yaralanma ve ölümün gerçekleştiği tehlikeli çalışma türlerinden biridir. Gerekli önlemlerin alınmadığı takdirde sonuçlar oldukça kötü olmaktadır.
Hem ekipmanların hazır olması hem de çalışanların eğitimli ve sertifikalı olması birçok felaketi önlemektedir. Bu yüzden yüksekte çalışma eğitimi işverenlerin ve çalışanların üzerinde durması gereken önemli konular arasında bulunudurulmalıdır. Birçok sektörde bu sertifika olmadan yapılan çalışmalarda gerçekleşen iş kazalarında işverenlerin ciddi maddi yükümlülükleri ve hukuki zorlukları meydana gelmektedir.
Çatılardan, platformlardan, merdivenlerden, hareketli vinçlerden, kovalı çalışma merdivenlerinden ve kırılgan sayılabilecek yüzeylerden, iskelelerden düşme iş kazalarına sebebiyet vermektedir. Hiçbir önlem alınmadan yapılacak çalışmalarda ciddi problemlerin yaşanacağı göz önüne alınacak olursa, yüksekte çalışma eğitiminin ve buna bağlı olarak alınması gereken ekipman kullanma eğitimlerinin önemi oldukça yüksektir. Kaygan bir yüzeyde yapılan çalışma, eskimiş veya işlevini yitirmiş bir ekipmanlar yapılan çalışma, asansör boşluklarında önlem almadan yapılan çalışma diye sıralanması mümkün olan çalışma türleri konusunda işverenlerin dikkatli olması gereken iş güvenliği tedbirleri olduğunu söylemek gerekmektedir.
Yüksekte çalışma tedbirleri ile her yıl birçok iş kazası önlenmekte olup, çalışan kaysa veya düşse bile önlem alındığı için herhangi bir yaralanma durumu söz konusu olmamakta, herhangi bir yaralanma olsa bile ölümle sonuçlanmamaktadır.
İşverenlerin yüksekte çalışma ile ilgili yapması gereken en önemli görev çalışanın sertifikasının olup olmadığını kontrol etmesidir. Bir yüksekte çalışma söz konusu olacağı zaman çalışanların gerekli eğitimi alıp almadıkları, ekipmanların sağlıklı olup olmadığı, işçilerin iş güvenliği eğitiminden geçip geçmediği incelenmeli ve emin olunmadan çalışma başlatılmamalıdır. İşlerin uygun şekilde planlandığından kesinlikle emin olunmalıdır.
Ayrıca işin yetkilisi tarafından denetlenmesi de işverenin sorumluluğundadır. İşin, yeterli beceriye sahip kişiler tarafından yapılması sağlanmalıdır. Yetkin kişilerin yapacağı çalışma söz konusu kazaların önüne geçilmesini sağlar. Yüksekte çalışmak için gerekli olan ekipmanların doğru seçildiğinden ve ekipmanların periyodik muayenelerinin yapıldığından emin olmak da işverenin sorumluluğunda olmaktadır.
Çok gerekli olmadığı sürece yani zorunlu olmadığı sürece, işin zeminde yapılması neredeyse imkansız ise yüksekte çalışma tercih edilmelidir. Örneğin yüksek gerilimli hatlarda çalışmak yüksekte çalışma gerektirecektir ancak yukarıdan sökülüp, aşağıda tamir edilebilecek bir parça söz konusu ise, bu oranımı yüksekte yapmak yerine, söküp zeminde onarmak ve montaj için tekrar yükseğe çıkmak en mantıklı yaklaşım olacaktır.
Yüksekte çalışmada yapılması ve yapılmaması gerekenler eğitimlerden geçen herkesin bilmesi gereken konular arasındadır. Yapılması gerekenler arasında öncelikle ilk kural işin mümkün olduğunca yerde yapılması, yani yüksekte çalışma zorunlu olmadıkça tercih edilmemesidir. İşçilerin yüksekte çalışma yapacakları platforma veya iskeleye çıkışları sırasında da güvenlik önlemlerinin alınması gerekmektedir.
Çalışılacak ekipmanın işe uygun olması ve dayanıklı olması gerekir. Bakımları yapılmalıdır ve periyodik muayeneleri kesinlikle ihmal edilmemelidir. Kırılgan yüzeylerde çalışmaktan kaçınmak çok önemlidir. Yukarıdan düşen nesnelerden kendini korumak da çalışanların dikkat etmesi gerekmektedir. Ayrıca temel iş güvenliği ve ilk yardım eğitimlerinden verilen acil tahliye ve kurtarma ilkelerini de bilmek, gerektiğinden uygulamak gerekmektedir.
Yüksekte çalışmalarda yapılmaması gerekenler arasında ise akla ilk gelen merdivenlere aşırı yük bindirilmemesidir. Merdivenlerden yükseğe veya yan taraflara doğru aşırı şekilde uzanmamak dengenin korunmasını sağlar. Zayıf yapılı camlara veya oluklara merdivenlerin dayanmaması gerekir. Yorucu ve ağır içerikli işler için merdivenler yerine iskeleleri kullanmayı tercih edin. En önemlilerinden biri de iş konusunda yetkin olmayan biri kesinlikle merdivenlere çıkmamalıdır.
